Sesekali Cikgu Zulk Menulis
BAHASA MELAYU GLOKAL ~ Satu Kewajaran?
-------------------------------
Suatu ketika dahulu heboh diperkatakan tentang Melayu
glokal. Melayu glokal merujuk orang
Melayu yang mempunyai tahap pemikiran bertaraf dunia tetapi masih mengekalkan
ciri-ciri lokal dalam kehidupan
seharian. Hal demikian bermaksud pemikiran, pandangan, idea serta kebolehan
golongan Melayu glokal ini diterima serta menyaingi tokoh-tokoh ilmuan dunia.
Namun demikian ciri-ciri kemelayuan dalam budaya, cara hidup, dan adat resam
golongan Melayu glokal ini tetap utuh dan terpelihara.
Sebut
sahaja tentang orang Melayu maka tidak terlepas daripada bahasa pertuturan
mereka yakni bahasa Melayu. Bahasa Melayu sudah sinonim dengan orang Melayu.
Malah Bahasa Melayu merupakan bahasa yang paling ramai penuturnya di Asia
Tenggara. Sama ada penutur-penutur ini menggunakannya sebagai bahasa ibunda
atau bahasa kedua dan bahasa ketiga yang
pastinya jumlah penuturnya kian bertambah saban tahun.
Suatu ketika isu
PPSMI menimbulkan polemik yang agak besar dalam kalangan cendekiawan bahasa.
Namun dasar baharu kerajaan (MBMMBI) meredakan kembali polemik tersebut.
Penambahan waktu pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayu di sekolah
kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan ialah usaha bagi meletakkan kembali
Bahasa Melayu pada tempatnya.
Bahasa
Melayu bukan sahaja perlu dimartabatkan pada peringkal lokal, malah bahasa ini
perlu mendapat tempat yang sewajarnya pada peringkat global. Namun apabila
berada pada persada global sifat-sifat lokalnya perlulah dikekalkan bagi
menjamin keasliannya. Hal yang demikian inilah saya istilahkan sebagai bahasa
Melayu glokal. Glokal ialah akronim daripada perkataan global dan lokal. Global
dalam Kamus Dewan Edisi 4 bermaksud meliputi, mempengaruhi, mengenai seluruh
dunia manakala lokal dalam konteks ini bermaksud setempat. Tuntasnya bahasa
Melayu glokal boleh didefinisikan sebagai bahasa Melayu yang diterima dan
diguna pakai oleh komuniti global tetapi pada masa yang sama masih mengekalkan
ciri-ciri keasliannya atau ciri-ciri lokalnya.
Mengglokalkan Bahasa Melayu memerlukan tempoh yang berterusan serta melibatkan pelbagai
pihak daripada kerajaan yang mentadbir sehinggalah individu-individu pencinta
serta pengguna bahasa Melayu itu sendiri. Pihak kerajaan melalui DBP misalnya
perlu merintis jalan bagi mengetengahkan bahasa Melayu di persada global.
Antara usaha yang dirasakan paling berkesan adalah dengan menzahirkan bahasa
Melayu sebagai bahasa ilmu.
Bagi mencapai tujuan tersebut DBP harus mengumpul dan
mencetak semula manuskrip-manuskrip dalam bahasa Melayu tentang kajian-kajian
ilmiah dalam pelbagai bidang terutamanya kajian-kajian yang belum pernah
dilakukan oleh sarjana Barat. Manuskrip-manuskrip tersebut boleh diketengahkan
sebagai rujukan sarjana seluruh dunia yang secara tidak langsung dapat
mengangkatkan martabat bahasa Melayu ke peringkat lebih tinggi.
Selain
itu, pertandingan-pertandingan dalam
bahasa Melayu seperti pertandingan bahas
ala parlimen yang disertai komuniti
antarabangsa seperti yang pernah dianjurkan oleh Kuala Lumpur perlu lebih kerap
diadakan. Pertandingan seperti ini
merupakan satu promosi berkesan bagi mencapai tujuan tersebut.
Peranan Dewan Bahasa Pustaka (DBP) menambahkan perbendaharaan kata bahasa
Melayu sama ada melalui penciptaan
perkataan baharu atau melalui kata
pinjaman patut dipuji. Usaha ini perlu bagi menjadikan bahasa Melayu lebih
dinamik dan relevan menyusuri arus zaman. Bahasa yang kaku akan layu dan seterusnya
akan hilang martabatnya pada mata dunia. Namun
dalam keghairahan menambah perbendaharaan kata, ciri-ciri keaslian
bahasa Melayu itu sendiri perlu dikekalkan. Hal demikian penting bagi merealisasikan konsep bahasa
Melayu glokal itu sendiri. Persoalannya, adakah penambahan perbendaharaan kata
terutamanya kata pinjaman daripada bahasa Inggeris mampu mempertahankan
ciri-ciri lokal bahasa Melayu itu sendiri?
Sekolah juga boleh berperanan bagi menzahirkan bahasa Melayu
glokal ini. SMK Sik. Yang menjadikan
Bahasa Melayu sebagai bidang kebitaraan (kluster) dilihat tepat pada masanya.
Boleh jadi ada kalangan yang berpendapat bahasa Melayu tidak akan dapat pergi
lebih jauh terutamanya pada peringkat antarabangsa. Hal ini demikian berbeza
dengan pengetua dan kulawangsa SMK Sik yang memandang ke hadapan. Tidak
mustahil pada suatu hari nanti SMK Sik melalui bidang kebitaraan bahasa
Melayunya akan dikenali masyarakat antarabangsa melalui perjanjian persefahaman
(mou) dengan institusi-institusi pengajian di tujuh benua.
Tuntasnya, menrealisasikan bahasa Melayu glokal mempunyai
kewajaran yang amat tinggi. Persepsi terhadap bahasa Melayu glokal dapat
mengubah weltanschauung bangsa Melayu
itu sendiri. Wallahhuaklam.
Arkikel ini pernah diterbitkan dalam terbitan sulung buletin Mangsi Adiwarna SMKS Mei 2010
No comments:
Post a Comment